Trong một buổi nói chuyện với các bạn sinh viên Học viện Tài chính vào cuối tháng 12/2018 vừa rồi, mình có bàn về chủ đề tự học. Với mình, và cũng qua thực tế làm việc, quan sát học hỏi từ rất nhiều anh chị đi trước, thì “tự học” là yếu tố quan trọng đóng góp vào sự thành công của mỗi người.
Với bản thân mình thì tự học đã giúp mình học tốt ở cấp 3 và… đỗ đại học :)) Trong quá trình học đại học thì việc tự học cũng giúp mình có điểm số tốt, kèm theo đó là nâng cao được rất nhiều kỹ năng mềm. Còn sau khi ra trường thì việc tự học giúp mình ngày càng hoàn thiện các kiến thức và kỹ năng để hoàn thành tốt các công việc. Nói đơn giản thì như vậy nhưng việc “tự học” của mình từ hồi cấp 3 đến khi ra trường đã có sự thay đổi rất lớn về mặt tư duy và nhận thức. Nếu như hồi cấp 3 hay lúc bắt đầu học đại học thì việc tự học chỉ xoay quanh việc học thuộc lòng, học những thứ có sẵn và lặp lại, thì từ những năm cuối ĐH và khi ra trường đã có sự chuyển biến sang học những thứ mới và tư duy phản biện khi học, tư duy giải quyết vấn đề mới.
Để tự học tốt, theo mình cần lưu ý một số điểm sau:
1. Luôn chủ động
Để tự học tốt thì phải là người chủ động tìm kiếm thông tin. Thực tế, rất nhiều thông tin có thể dễ dàng tìm kiếm qua internet, tuy nhiên nhiều bạn vẫn chọn phương án “hỏi cho nhanh”. Việc này tưởng chừng tiết kiệm thời gian nhưng thực chất lại làm mất đi kỹ năng tự tìm hiểu, đồng thời làm mất cả thời gian người được hỏi.
Việc rèn luyện kỹ năng tự học còn ở việc hạn chế tìm đến các khóa học có sẵn. Ở đây mình chỉ hạn chế chứ không phải là không đi học, mà mình sẽ lựa chọn phù hợp. Hiện nay có nhiều khóa học có sẵn khiến chúng ta ngày càng lệ thuộc và lười nghiên cứu hơn. Điểm lợi ích của các khóa học này đương nhiên là giúp tổng hợp kiến thức rất nhanh, nhưng điểm bất lợi kèm theo đó cũng là giảm khả năng tư duy. Đặc biệt là gần đây, nhiều môn học ở trường ĐH cũng có các lớp “ôn thi” do các trung tâm bên ngoài mở, nhằm giúp sinh viên hệ thống kiến thức để vượt qua kỳ thi ở trường. Đáng lẽ sinh viên phải ngày càng chủ động học tập, tạo sự khác biệt với thời học sinh để chuẩn bị thích ứng với cuộc sống sau này ra trường, nhưng việc chọn phương án an toàn sẽ gây nguy hại đến chính tương lai của mình.
2. Có mục tiêu học tập rõ ràng
Bất kể học gì hay làm gì cũng cần phải có mục tiêu, nếu không thì việc học tưởng thì nhiều nhưng tràn lan mà không hiệu quả. Cách học tốt nhất vẫn là theo đuổi các “thang chuẩn” đã có sẵn. Ví dụ: về tiếng Anh đạt mục tiêu về điểm IELTS chẳng hạn, như vậy sẽ rõ ràng hơn là lúc nào trong đầu cũng nghĩ học tiếng Anh nhưng không biết đâu là điểm để hướng đến.
3. Tính kỷ luật
Để có thể tự học tốt, đương nhiên đòi hỏi tính kỷ luật rất cao. Vì rất đơn giản thôi, học có nghĩa là sử dụng thời gian của mình cho việc nghiên cứu học tập. Vì vậy, việc tự học cũng đòi hỏi có lịch cụ thể và phải tuân theo lịch đó. Bạn cứ hình dung thế này, nếu có 365 trang sách và bạn chia đều ra mỗi ngày đọc 1 trang thì sẽ mất 365 này. Tuy nhiên, do có nhiều lý do nên có ngày bạn không đọc được, khiến lịch hoàn thành có thể bị kéo dài hơn 365 ngày. Để đảm bảo kỷ luật và kế hoạch thì bạn cần phải nghiêm túc đọc bù số trang cho những ngày bị lỡ không đọc được. Đây cũng là sự nghiêm khắc với bản thân để đưa vào quy củ, mình đã thấy nhiều bạn thất bại với việc tự học do không thể “bù” lại số giờ học đã bị lỡ.
4. Sự tập trung
Để tự học hiệu quả, vấn đề không chỉ phụ thuộc vào giờ học nhiều hay ít mà còn liên quan đến chất lượng của những giờ tự học, tự nghiên cứu đó. Cái chất lượng đó chính là “Sự tập trung” trong quá trình học tập. Bên cạnh sự phát triển của công nghệ mang lại lợi thế về nghiên cứu và học tập, thì chính công nghệ cũng mang lại rất nhiều sự mất tập trung khiến con người sao nhãng, dễ nhàm chám. Nếu trong vòng 1 tiếng đồng hồ đầu tiên bạn không thoát khỏi sự cám dỗ của chiếc điện thoại, thì rất khó có thể tập trung để học tập. Vì vậy, cách tốt nhất để tập trung cũng liên quan đến tính kỷ luật ở trên, cần phải đưa ra luật để tuân theo.
5. Giữ kết nối
Tự học, không có nghĩa là học một mình. Để tự học tốt thì cần có một mạng lưới những người cùng mục tiêu và bạn sẽ là một nhân tố trong mạng lưới đó. Như vậy, muốn học giỏi kế toán thì cần tham gia các diễn đàn về kế toán, tiếp xúc với những người làm trong lĩnh vực về kế toán. Để tự học sẽ có rất nhiều khó khăn, việc giữ kết nối sẽ giúp giải đáp các vướng mắc, tránh việc lan man trong tìm hiểu. Ngoài ra, một trong những yếu tố rất quan trọng của việc kết nối đó là để mình biết có nhiều người giỏi hơn, họ đã đạt thành quả gì và đang nỗ lực hay cố gắng như thế nào, để từ đó nhìn lại mình mà có thêm động lực học tập.
Trên đây là vài điều chia sẻ của mình, chúc mọi người học tập tốt.
by Trương Đức Thắng (FCCA, CIA, MSc)
=> Tìm hiểu các lớp học đang được đào tạo bởi Mr Thắng Trương: https://truongducthang.com/courses/
Trương Đức Thắng (FCCA, CIA, MSc) 